Termin telematyka oznacza po??czenie telekomunikacji z informatyk?. Aplikacje telematyczne dla transportu s?u?? do dostarczania i przetwarzania informacji, dzi?ki którym mo?liwe jest zoptymalizowanie zarz?dzania i obni?enie kosztów funkcjonowania firmy.

Z ka?dym rokiem wzrasta liczba firm, oferuj?cych monitoring i zarz?dzanie elektroniczne. Jak wynika z raportu przygotowanego przez firm? AutoGuard, polski rynek telematyczny przekroczy w 2010 r. warto?? 200 mln z?, a liczba pojazdów wyposa?onych w urz?dzenia do monitorowania i zarz?dzania flot? wzro?nie do 171 tys. Bior?c pod uwag? fakt, ?e technologiczne nowinki zazwyczaj docieraj? do naszego kraju z pewnym opó?nieniem, w d?u?szej perspektywie rynek ma przed sob? jeszcze bardziej dynamiczny rozwój.

Auto pod nadzorem
Podstawow? bol?czk? wielu firm transportowych i przedsi?biorstw u?ytkuj?cych auta jest brak kontroli nad firmowymi pojazdami. Istniej? jednak urz?dzenia, które pomog? rozliczy? czas pracy kierowców, zmierz? drog? pokonan? w danym czasie, a nawet skontroluj? styl jazdy (m.in. pr?dko??, sposób hamowania i zakres obrotów silnika). Przyczyni si? to do skuteczniejszego zarz?dzania prac? personelu i pojazdów. Wyposa?enie to oraz realizowane za jego pomoc? us?ugi s? konstruowane w formie tzw. aplikacji telematycznych, tj. narz?dzi realizuj?cych konkretne zadania. Przyk?adem takiej wydzielonej aplikacji jest np. system pogodowej informacji drogowej, ostrzegaj?cej m.in. o wyst?pieniu go?oledzi. Lokalnie instalowane systemy informacji pogodowej, funkcjonuj?ce w obr?bie systemu ogólnokrajowego, paneuropejskiego i globalnego, maj? by? w??czone w ogólny system informowania u?ytkowników infrastruktury drogowej. Nowoczesne systemy s? w stanie wychwyci? nawet takie niuanse jak jazda autobusem z otwartymi drzwiami lub przekroczenie obrotów maksymalnych.

Zintegrowane platformy s?u?? jednak nie tylko do nadzoru. Pozwalaj? tak?e wskaza? kierowców, którzy je?d?? ekonomicznie i bezpiecznie, czyli optymalnie. Jest to powa?ny atut dla takich pracowników w przypadku zmiany pracy czy negocjacji pensji. Wi?kszo?? platform pozwala tak?e na komunikacj? on-line kierowcy z szefem. Mo?e on w razie w?tpliwo?ci pyta?, jak zaplanowa? tras?, czy z wyprzedzeniem informowa? o problemach z samochodem. Wa?ne jest, aby taki system, bez wzgl?du na to, z ilu elementów si? sk?ada, by? montowany kompleksowo. To znaczy, by monitorowaniem obj?? wszystkie albo przynajmniej znaczn? wi?kszo?? pojazdów. Znane s? przypadki, ?e kierowcy, których samochody nie by?y monitorowane, zrzucali si? na paliwo dla ?ledzonych kolegów.

Trasa optymalna
Kolejnym problemem firm transportowych jest takie u?o?enie tras przejazdu, by pokonywa? jak najmniejsze odleg?o?ci w jak najkrótszym czasie. Mo?na wi?c zdecydowa? si? na kontrol? lokalizacji po?o?enia pojazdu na cyfrowej mapie i funkcj? optymalizacji tras przejazdów w taki sposób, ?eby nie generowa? pustych przejazdów powrotnych, kontrol? zu?ycia paliwa, obrotów silnika, rejestrowanie pr?dko?ci pojazdu i w konsekwencji motywowanie pracowników do bezpiecznej i ekonomicznej jazdy. Odpowiednie aplikacje mog? te? zagwarantowa? rejestrowanie miejsca tankowa?, nadzór nad temperatur? w po??danej cz??ci pojazdu (np. ch?odni) i wreszcie rejestracj? czasu pracy niezwykle istotn? przy dalekich trasach i delegacjach mi?dzynarodowych.

Systemy monitoringu pozwalaj? na nieprzerwany kontakt centrali firmy z kierowc? na wypadek niespodziewanych zlece?, awarii i dyspozycji. Wszystko po to, aby unikn?? przestojów, a tak?e zagwarantowa? sta?y kontakt z klientem, który chce wiedzie?, na jakim etapie jest realizacja jego zlecenia. Aby ogarn?? wszystkie czynniki, które maj? na to wp?yw, jeden dyspozytor mo?e okaza? si? bezsilny. Je?li teraz t? sam? procedur? pomno?ymy przez kilkadziesi?t zlece? i kilka okienek ró?nych programów kontroluj?cych poszczególne procesy, to oka?e si?, ?e do ich obs?ugi potrzebny by?by nie jeden dyspozytor, ale sztab ludzi, których na dodatek trzeba wyposa?y? w sprawne narz?dzia umo?liwiaj?ce efektywn? prac?.

Telematyka w polskim wydaniu
W Polsce us?ug telematycznych dzia?a kilka znacz?cych firm, które ??cznie zagospodarowuj? oko?o 80 proc. rynku. Najwi?kszymi graczami s? tu AutoGuard, Finder, Karnell, Garmin, Drabpol, EMG Poland SpaceGuard czy Vimatic.

Systemy telematyczne przeznaczone dla flot samochodowych przygotowywane s? na indywidualne zamówienie i dostosowywane do konkretnych potrzeb danego przewo?nika. Gama funkcji, jakie mog? by? realizowane przez system, jest szeroka i dobierana indywidualnie. Wraz z wdro?eniem, najcz??ciej w firmie klienta, danego systemu, otrzymuje on tak?e pakiet szkole? dla swoich pracowników.