Oponowe trio

W każdej oponie samochodowej możemy wyróżnić trzy najbardziej istotne elementy. Pierwszym z nich jest bieżnik, mający bezpośredni kontakt z nawierzchnią. Jego rzeźba, wraz z zastosowaną mieszanką, stanowi kryterium przeznaczenia opony. Inną rzeźbę ma bieżnik opony tzw. letniej, inną zaś zimowej. Kolejnym elementem jest opasanie opony. Występuje ono najczęściej w postaci jednej lub kilku warstw stalowego kordu. Zadaniem opasania jest usztywnienie czoła opony i zapobieganie potencjalnym jego deformacjom pod wpływem działających sił. I wreszcie trzecim, istotnym elementem budowy opon samochodowych jest osnowa, występująca w postaci warstwy materiału tekstylnego lub włókien stalowych (głównie w ciężarówkach). Należy jednak zaznaczyć, iż osnowę znajdziemy zawsze w oponach radialnych. W odróżnieniu od nich, diagonalne mogą jej nie posiadać.

Diagonalna, radialna ...

W nomenklaturze oponiarskiej wymienia się dwa podstawowe rodzaje opon. Pierwszy z nich stanowią tzw. opony diagonalne (nazywane również krzyżowymi). Nie znajdziemy ich jednak we współczesnych samochodach, a prawie wyłącznie w pojazdach terenowych, roboczych, a także motocyklach i rowerach. Są one zbudowane z dwóch warstw kordu ułożonego skośnie względem siebie oraz pod kątem od 20 do 40 stopni do płaszczyzny symetrii opony. Kord oplata zarówno czoło oraz bok opony i wykonany jest najczęściej z mocnych i sztywnych materiałów (sztuczny jedwab, nylon czy stalowe linki). Opony diagonalne charakteryzuje duża sztywność, co przekłada się na pogorszenie trakcji, szczególnie podczas jazdy na łukach drogi. Poza tym ich konstrukcja nie pozwala na rozwijanie prędkości powyżej 100 km/h. W odróżnieniu od diagonalnych, tzw. opony radialne mają kord ułożony promieniowo. Inaczej mówiąc, kolejne nici osnowy nie krzyżują się, tworząc kąt prosty z płaszczyzną symetrii opony. Ponadto między osnową a bieżnikiem znajdują się dodatkowe warstwy opasania, mające na celu wzmocnienie i usztywnienie czoła. Najważniejszą zaletą opon radialnych jest większa nośność oraz możliwość przenoszenia większych sił bocznych, co wpływa na polepszenie komfortu jazdy na równych drogach. Nie do przecenienia jest też lepsza przyczepność na mokrej nawierzchni.

... a może niskoprofilowa?

W samochodach stosowany jest również coraz częściej trzeci rodzaj opon tzw. niskoprofilowych, w których stosunek wysokości do szerokości wynosi poniżej 82 proc. Najważniejszą zaletą opon niskoprofilowych jest zwiększona odporność na znoszenie oraz poprawa kierowalności pojazdem, dzięki którym można uzyskać większą prędkość maksymalną. Tyle zalety są jednak również wady. Przede wszystkim opony niskoprofilowe nie zapewniają tak skutecznego tłumienia drgań pochodzących z nierówności nawierzchni, jak np. radialne. Opony o niskim profilu są też narażone na szybsze uszkodzenia, szczególnie podczas najazdów na wysokie krawężniki. Należy mieć również świadomość tego, iż łatwiej wtedy uszkodzić felgi wykonane ze stopów lekkich.

Jak czytać opony?

Na każdej oponie, a mówiąc ściślej na jej barku i boku, umieszczone są różnego rodzaju oznaczenia literowe, cyfrowe lub mieszane. W niniejszym artykule skupimy się na wyjaśnieniu najważniejszych. I tak np. w oznaczeniu 165/70 R14, pierwsza liczba to szerokość profilu opony podawana w milimetrach, druga zaś oznacza stosunek wysokości profilu opony do jej szerokości wyrażony w procentach. Litera R oznacza oponę radialną, cyfra 14 zaś średnicę osadzenia w calach. Z opon możemy odczytać również m.in. nazwę ich producenta, znak homologacji oraz indeks nośności. Ponadto na droższych oponach samochodowych, znajdziemy również wskazówki dotyczące ich montażu, np. Inside, Interior lub Side Facing Inwards na tej stronie opony, która powinna być zamontowana do wewnątrz. W przypadku tzw. opon całostalowych, w których wszystkie warstwy opasania i osnowę wykonano z włókien stalowych, znajdziemy dodatkowo oznaczenie All-Steel.