2015-03-26 16:47

Rynek paliw w Polsce. Alarmujący raport: Szara strefa niszczy polski przemysł naftowy

Fot. Włodzimierz Wasyluk / Reporter

W 2014 r. rynek paliw płynnych, już trzeci rok z rzędu, kurczył się w stosunku do roku poprzedniego - tym razem o jeden procent. "Gospodarka polska rosła w tempie 3 proc. rocznie, co nie znalazło odzwierciedlenia w zapotrzebowaniu na olej napędowy, który jest głównym paliwem transportowym dla gospodarki" - napisano w rocznym raporcie Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego (POPiHN), który został zaprezentowany w czwartek w Warszawie.

Choć w 2014 r. paliwa taniały, nie znalazło to odzwierciedlenia we wzroście popytu. Oficjalnie klienci zużyli prawie pół miliona metrów sześciennych paliw mniej niż rok wcześniej.

Głównym problemem branży naftowej wciąż jest szara strefa, systematycznie rosnąca od 2011 r. Według szacunków firmy EY w 2013 r. nastąpił wzrost szacowanych wyłudzeń VAT w obrocie ON o 18,6 - 24,2 proc. EY ocenia, że straty budżetu państwa mogły wynieść z tego powodu od 4,3 do 5,8 mld zł. Również w 2014 r. oszustwa uszczuplały dochody budżetu i utrudniały działalność uczciwym przedsiębiorcom. Jednak działania administracji państwowej w 2014 r. przyniosły efekty. W pierwszych dwóch miesiącach 2015 r. zanotowano wzrost sprzedaży benzyn o 4 proc., a oleju napędowego o 6 proc. - wynika z raportu.

Wyłudzenia podatku VAT dotyczą przede wszystkim diesla, w mniejszym stopniu benzyn i LPG. Jak podkreślają przedstawiciele POPiHN, administracja państwowa zintensyfikowała w ub. roku działania mające na celu ukrócenie tego procederu. Chodzi przede wszystkim o porozumienie z listopada 2014 r. między MSW, MF i Prokuratorem Generalnym o współpracy przy zwalczaniu przestępczości gospodarczej. Dzięki temu zintensyfikowano kontrole realizowane przez służby skarbowe, celne, policję, Inspekcje Transportu Drogowego i inne służby. Np. w czerwcu, wrześniu i grudniu 2014 roku takie kompleksowe kontrole odbyły się w kilku rejonach przygranicznych. Udało się wykryć oszustwa podatkowe na kwotę ok. 450 mln zł. Z danych POPiHN wynika, że w czasie tych kontroli wzrosła ilość legalnie sprzedawanego paliwa.

POPiHN podaje, powołując się na dane resortu finansów, że w ciągu trzech kwartałów 2014 r. kontrolerzy wykryli w sumie próby wyłudzenia podatków (zarówno VAT jak i akcyzy) na prawie 2 mld zł.

W 2014 r. w Polsce działało w ok. 6,5 tys. stacji paliw, czyli o ok. 270 mniej niż rok wcześniej - firmy należące do POPiHN obsługują ok. 3,6 tys. stacji (56 proc. rynku) i sprzedają w detalu ok. 70 proc. paliw w Polsce. 2,7 tys. stacji należy do operatorów niezależnych. Sieci hipermarketów obsługiwały 271 stacji. Przy polskich autostradach działa już 71 stacji, w ub. roku przybyło ich 16.

Jak napisali autorzy raportu, wiele stacji paliw może funkcjonować przede wszystkim dzięki sprzedaży towarów i usług niemających bezpośredniego związku z paliwami. Jak wynika z badań rynku z 2013 r. na stacjach sprzedaje się niecałe 3 proc. mocnych alkoholi i niecałe 4 proc. piwa.

Czytaj więcej w Money.pl

• Odwrócony VAT na rynku paliw jest konieczny
• Obniżą limit rozliczeń gotówkowych dla firm?
• Ceny paliw spadają. Pozytywne dane z USA
• Włosi nie chcą wliczania szarej strefy do PKB