2014-04-14 06:31

Hamowanie z ABS-em

artykuł powstał we współpracy z firmą Skoda Polska

fot. Skoda

Z Raportu o bezpieczeństwie na drogach i umiejętnościach polskich kierowców - przeprowadzonego przez Pentor Research International na zlecenie firmy Skoda Auto Polska - wynika, że 98% polskich kierowców uważa się za mistrzów kierownicy, świetnie radzących sobie nawet w ekstremalnych sytuacjach na drodze. Nie dziwi więc, że aż 75% badanych twierdzi również, że wie jak działa system ABS.

Niestety, wnioski płynące z raportu - dotyczące wiedzy polskich kierowców o podstawowej funkcji ABS-u i o warunku potrzebnym do wykorzystania jego potencjału - nie potwierdzają tak dobrej opinii na temat Polaków-kierowców. Jedynie 39% badanych raczej lub zdecydowanie zgodziło się co do tego, że mocne naciśnięcie pedału hamulca pozwala w pełni wykorzystać działanie ABS-u. 30% respondentów twierdzi, że ABS wydłuża drogę hamowania. Tylko 27% ankietowanych wskazało ABS jako system, który stabilizuje tor jazdy samochodu również podczas hamowania w trakcie pokonywania zakrętu.

Elektroniczny system zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania został opracowany przez inżynierów z firmy Bosch już pod koniec lat 70. Obniżenie kosztów jego produkcji i uzyskanie zadowalającej niezawodności trwało blisko 20 lat. Pierwsze systemy ABS, tzw. dwukanałowe, regulowały ciśnienie płynu hamulcowego w parze kół (w zależności od połączenia obwodów układu hamulcowego mogły być to koła tej samej osi lub naprzemianległe). Dopiero w połowie lat 90. opracowano czterokanałowy system zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania, który reguluje ciśnienie płynu hamulcowego w hamulcach tylko przy jednym z kół.

Chociaż ABS jest obowiązkwym wyposażeniem nowych samochodów sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej od blisko dekady (dokładnie - od 1 maja 2004 roku) i należy do wyposażenia zdecydowanej większości aut używanych, które jeżdżą po polskich drogach, w sytuacjach krytycznych wielu kierowców wciąż nie potrafi korzystać z jego dobrodziejstwa.

System zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania umożliwia hamowanie i jednoczesne kierowanie samochodem. ABS działa skutecznie tylko wtedy, gdy kierowca hamuje z całych sił i bez zmniejszenia siły nacisku na pedał hamulca - wyjaśnia Radosław Jaskulski, instruktor Szkoły Auto. Gdy podczas hamowania prędkość obrotowa jednego z kół zaczyna być mniejsza niż wynika to z prędkości poruszania się samochodu, w zacisku hamulcowym tego koła zmniejszane jest ciśnienie płynu hamulcowego. Kierowca odczuwa to jako pulsowanie pedału hamulca, powiązane z odgłosem pracy ABS-u. W ten sposób kierowca jest informowany, że jedno z kół lub koła mają tendencję do blokowania się. Z punktu widzenia bezpieczeństwa najważniejszy jest fakt, że - podczas awaryjnego hamowania samochodem, wyposażonym w ABS - kierowca ma możliwość zmiany toru jazdy. W takiej sytuacji w aucie bez ABS-u dochodzi do zablokowania przednich kół i do utraty kierowalności samochodem - dodaje instruktor Szkoły Auto.

Aby ABS pracował prawidłowo, samochód musi mieć sprawne amortyzatory i jednakowe opony, o zbliżonym zużyciu na każdej z osi. Bardzo ważny dla długości drogi hamowania jest czas reakcji kierowcy. Jedynie błyskawiczne przełożenie nogi z pedału gazu na pedał hamulca i wciśnięcie go od razu z maksymalną siłą spowoduje, że droga hamowania będzie najkrótsza z możliwych. Przy prędkości 100 km/h czas reakcji wynoszący jedynie 0,5 s oznacza, że samochód zanim się zatrzyma, przejedzie dodatkowych 14 m!

Ponadto, trzeba pamiętać o tym, że uzyskanie jak najkrótszej drogi hamowania możliwe jest tylko wówczas, gdy pedał hamulca jest stale dociśnięty do podłogi z maksymalną siłą. Jeśli hamowanie ma być skuteczne, a ABS - pracować prawidłowo, ciśnienie w układzie musi być maksymalne, a ono zależy tylko od siły nacisku na pedał hamulca. Absolutnym nieporozumieniem jest naciskanie na pedał w sposób pulsujący.

Koniecznie trzeba również pamiętać o wciśnięciu pedału sprzęgła. Albo trzeba zrobić to jednocześnie z naciśnięciem pedału hamulca, albo z minimalnym opóźnieniem.

O ile czas reakcji zależy w głównej mierze od kierowcy, o tyle na siłę nacisku na pedał hamulca ogromny wpływ ma pozycja za kierownicą. O tym, jak powinna wyglądać prawidłowa przeczytasz tu:

Pozycja za kierownicą - podstawa bezpiecznej jazdy

Materiał powstał we współpracy z firmą Skoda Polska.